Het medisch ingrijpen bij kinderen bestaat, naast psychologische begeleiding, eigenlijk alleen uit het geven van puberteitsremmers. Het daadwerkelijk verstrekken van geslachtshormonen gebeurt niet voor het 16e jaar en van operaties is pas sprake na het 18e jaar.

Medische transitie

De medische transitie bij genderkinderen bestaat uit de volgende fasen:

  1. gebruik van puberteitsremmers
  2. gebruik van geslachtshormonen
  3. genderbevestigende operaties
21

1. Gebruik van puberteitsremmers

Pas vanaf het intreden van de puberteit mag er eventueel gestart worden met een hormonale behandeling. Voor die tijd bestaat de hulp dus voornamelijk uit psychologische hulp en het begeleiden van het kind/jongere en ouders in het omgaan met de genderdysfore gevoelens en de problemen die daaraan gerelateerd (kunnen) zijn. Er bestaan twee redenen om met puberteitsremmers te starten. Ten eerste geeft het de genderjongere meer tijd om de genderidentiteit te ontdekken. Er ontstaat meer tijd om uit te zoeken in welke richting het gendergevoel evolueert. Ten tweede ondersteunt het gebruik van puberteitsremmers de eventueel latere transitie, aangezien verhinderd wordt dat secundaire geslachtskenmerken tot ontwikkeling komen (denk aan: borstgroei, groei testes/penis, baard in de keel, spier/vetverdeling, beharing, etc.).
De hormonale behandeling kent twee fasen, het geven van puberteitsremmers en het geven van cross-sex hormonen. De endocrinoloog onderzoekt in welke ontwikkelingsfase (Tannerstadium) een kind/jongere zich bevindt en welke behandeling geschikt is. Eerst vindt er dus een medisch onderzoek door een endocrinoloog plaats. De endocrinoloog is ook een belangrijke begeleider voor het opvolgen van de puberteitsontwikkeling, de hormonale therapie, de botontwikkeling en het opmeten van de groei.
Als het kind, als het in de puberteit komt, heeft gevraagd de geslachtsontwikkeling van het geboortegeslacht te stoppen en de ouders  daarmee akkoord zijn, kan gestart worden met puberteitsremmers. (voorwaarde is wel dat ook behandelaars akkoord zijn). Het tijdstip van het opstarten wordt bepaald door het intreden van de puberteit in het Tannerstadium 2, waarbij de productie van geslachtshormonen op gang komt en secundaire geslachtskenmerken zichtbaar worden. Dit verschilt voor jongens en meisjes en van kind tot kind. Niet de leeftijd maar het ontwikkelingsstadium is dus leidend. De endocrinoloog onderzoekt het lichaam en deze bevindingen worden tevens bevestigd door hormonale bloedwaarden. Voor meisjes schommelt het intreden van de puberteit tussen 8 en 13,5 jaar. Start van de puberteit valt af te lezen aan de borstontwikkeling, de groei van de baarmoeder, een algemene groeiversnelling, een toename van de botontwikkeling, en een vrouwelijke lichaamsvetverdeling. Voor jongens wordt er gekeken naar het volume van de testis, dat 4 ml moet bedragen, wat ergens tussen 9 en 14,5 jaar is.
Er is geen hormonale behandeling mogelijk of nodig voordat de puberteit start. De behandeling kan dus pas starten vanaf Tannerstadium 2. Behandeling met puberteitsremmers is bovendien omkeerbaar en dus niet definitief. Indien er gestopt wordt, gaat het eigen puberteitsproces gewoon weer verder. Uit de praktijk blijkt dat de reacties op de lichaamsveranderingen bij de intrede van de puberteit vaak intens zijn en soms ook ‘verrassend’: in sommige gevallen zorgt de intrede van de puberteit voor een verandering in de genderidentificatie.

2. Gebruik van geslachtshormomen

Jongeren die 16 jaar of ouder zijn en waarvan het behandelteam nog steeds van mening is dat van genderdysforie sprake is, kunnen geslachtshormonen krijgen van het wensgeslacht. Omdat deze hormonen hetzelfde zijn als voor volwassenen wordt verwezen naar de betreffende pagina voor volwassenen.

3. Genderbevestigende operaties

Genderbevestigende operaties worden niet eerder uitgevoerd dan nadat het kind 18 jaar of ouder is. Deze operaties worden hier niet verder beschreven, omdat ze gelijk zijn aan de behandeling bij volwassenen. Voor nadere informatie over de operaties wordt dan ook verwezen naar het betreffende hoofdstuk bij volwassenen.

Vergoeding behandelingen en juridische wijzigingen

Voor informatie over de vergoeding van de medische behandelingen wordt verwezen naar de pagina ‘Zorgverzekering‘ en de pagina ‘Fiscaal‘. Voor informatie over de juridische geslachts- en naam aanpassing wordt verwezen naar het hoofdstuk ‘Juridisch‘.